Pablo Landeo - Ñuqaqa musyarqanim

 

                                                                                       

                                                                                            Pablo Landeo Muñoz

 

Huk atuqsi kasqa, qillqaq sallqa atuq. Paysi Atuq Bellido kuwintu libruchata paqarichisqa. Taytalláy! Urnumanta lluqsiq quñi tantachallatas librutaqa rantiykarinku. Qichu-qichunarikusparaq rantiykunku. Qillqaq atuqqa supayllañas kallpakachan kusikuywan, asikun, tusun.

Atuqmasinkuna rantichkaptillankus Atuq Bellido libruchaqa tukurparin. Qillqaq sallqa atuqqa wiksallantas nanarinankamas asikullan. “Karahu, atuqchakunata hudirquni”, nispa ukullanpaq rimapayakun. “Luqlukuna, karahu” nispapas. 

Kusisqallaña tarikuchkaptinsi, facepirqanpi, taytalláy, lluqllahinaña rikurirqamun Atuq Bellido librucha rantiqkunapa qillqan. Llapallankumantas riki, qillqaq atuqllataqa kamipaykunku. “Yaw suwa atuq, libruykiqa manam chika simillatapas rimasqachu kunrisistu Bellidomantaqa. Imanasqam llullakunki?”, nispanku. Wakinñataq: “Sinbirwinsa, llulla atuq, wallpa suwa. Bellido kunrisistumantaqa manam chulla simillatapas rimasqankichu”, nispa. Utaq “Kutichipuwaypuni  qullqiyta, yaw suyla uya atuq”, nispapas. Ichaqa kasqataqsi huk iskay simillapas kayna niq: “Ha karay! Kay atuqqa ñuqanchikmanta aswan yuyaysapam kasqa! Chiqap Atuq. Chaymi llapa luqlukunata hudirquwanchik…” “Ariyá! Payhina atuqkunatam kunrisumanqa churana…”

Dilubyu parahina kamikuq qillqakunawan facepirqachan  wampuchkaptinsi, sallqa atuqqa libruchan rantiqkunaman qillqaykusqa kaynata: “Pitaq kunrisistumanta rimachkan?  Ñuqa? Haykaptaq, maypitaq  ‘Kunrisistu Bellidomantam kay librupi rimachkani’ nirqani? Imanasqam paymanta rimayman? Huk runasimilla rimay munasqanchikmanta rakiwananchikpaq muspaykachasqanmanta? Manaraqmi simiy usuchiyta munaniraqchu. Ñuqaqa qillqarqani llaqtaypi ‘Upa Bellido’ nisqaykumantam. Arí, llaqtay Bellidoqa chiqap upam karqa, patinti upa, huk simillapas mana tuqyachiq, mana uyariqpas. Ichaqa chayna kachkaspanpas manam luqluchu karqa.  Llamka-llamkaq runa, imataña rimaptiykipas sumaq unanchaq, siñasllawan rimachkaspanpas allin intindichikuq. Ñuqaqa chay qari Bellidomantam rimarqani… Manam  luqlu kunrisistachakunamantachu”.

Atuqchaqa riki, mana munachkaptinchikpas  hudiykuwachkanchikmi. Arí, arí. Kay kuwintucha likanaykamam patachi yanukusqaypas ruparusqaña. Chaynam kasqa kay qillqaq sallqa atuqqa. Ñuqatapas  hudirquwanñam.

 © Sonia Estrada 

Limapa uray kitinpi qillqasqa, 2021niyuq watapa octubre killanpi.